Giới thiệu chung
Trong các công trình giao thông đường bộ, dải phân cách bê tông (hay còn gọi là “barrier bê tông”) đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phân làn xe, điều tiết lưu lượng, đảm bảo an toàn và giảm thiểu tai nạn.
Tuy nhiên, để các khối bê tông rời lẻ có thể liên kết chắc chắn với nhau, tạo thành một hệ thống đồng bộ, bắt buộc phải sử dụng phụ kiện nối chuyên dụng. Trong đó, chốt đuôi cá (hay còn gọi là fish tail pin) là loại phụ kiện phổ biến và hiệu quả nhất.
Chốt đuôi cá có cấu tạo đặc biệt, được thiết kế theo hình dạng “đuôi cá”, giúp tăng khả năng chịu lực, đảm bảo các khối dải phân cách không bị xê dịch, tách rời dưới tác động của xe cộ hoặc ngoại lực. Gia công chốt đuôi cá vì thế trở thành một hạng mục sản xuất quan trọng trong ngành phụ kiện cơ khí giao thông.
Chức năng và vai trò của chốt đuôi cá dải phân cách
Chốt đuôi cá không chỉ đơn thuần là một thanh thép cắm nối. Nó giữ nhiều chức năng:
Liên kết chắc chắn các dải phân cách bê tông thành một khối thống nhất.
Chịu lực va chạm từ phương tiện giao thông, hạn chế dải phân cách bị xô lệch.
Tạo độ đàn hồi và linh hoạt nhất định nhờ cấu tạo đặc thù, giảm nguy cơ gãy vỡ bê tông tại vị trí mối nối.
Dễ tháo lắp khi cần di chuyển hoặc thay thế dải phân cách.
Chính nhờ vai trò này, chất lượng gia công chốt đuôi cá ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ, sự an toàn và tính bền vững của cả hệ thống dải phân cách.
Cấu tạo cơ bản của chốt nối dải phân cách
Một bộ thép nối dải phân cách betong thông thường bao gồm 3 thành phần chính (sẽ có thay đổi tùy bản vẽ và yêu cầu riêng của từng công trình)
4 thanh thép tấm T1: kích thước 450 x 75 x 20 mm, được mạ kẽm chống gỉ.
01 chốt thép T2: dạng thép tròn, đường kính từ Ø25 mm (D25) đến Ø65 mm (D65), độ dày 2.5 – 5 mm.
01 tấm đệm T3: có đường kính trong trùng khớp với đường kính ngoài của T2, được hàn cố định xung quanh thân chốt.
Chi tiết từng bộ phận của bộ thép nối dải phân cách betong
Thanh thép tấm T1 (thép chẻ đuôi cá):
- Gồm 4 thanh thép CNC theo bản vẽ, trọng lượng khoảng 5.4kg mỗi thanh, kích thước 450 x 75 x 20mm.
- Ở đầu mỗi thanh T1 sẽ được khoan 1 lỗ D45 và gia công bo tròn bán kính R=15mm.
- Vì bộ phận này nằm ngoài bê tông nên bề mặt được mạ kẽm chống gỉ.
- Phần đuôi thanh T1 được chấn chẻ quy cách L=100mm, giúp cố định chắc chắn trong khối bê tông. (kiểu dáng giống đuôi cá nên thường được gọi là thép đuôi cá)
Thanh thép tròn T2 (chốt nối):
- Gồm 1 thanh thép tròn, trọng lượng khoảng 2.97kg, chất liệu thép mạ kẽm nhúng nóng.
- Đây là thép tròn đặc đường kính D25, có nhiệm vụ chốt giữ 4 thanh T1 với nhau.
- Chiều dài T2 phụ thuộc vào chiều cao dải phân cách: nếu dải cao 0.85m thì T2 dài 770mm; nếu dải cao 1.25m thì T2 dài 870mm
Tấm đệm T3:
- Gồm 1 tấm thép tròn, trọng lượng khoảng 0.173kg.
- Quy cách gồm đường kính ngoài D65, đường kính trong D25 và độ dày 5mm.
- Tấm đệm T3 có hình dáng giống một chiếc long đền, được chế tạo từ thép đen hoặc thép mạ kẽm nhúng nóng, hàn vào chốt thép T2 để định vị và giữ chốt cố định chắc chắn.
Quy trình gia công chốt đuôi cá tại Thép Hùng Phát
Gia công chốt đuôi cá đòi hỏi sự chính xác và quy trình nghiêm ngặt. Các bước cơ bản gồm:
1. Chuẩn bị nguyên liệu
- Chọn thép đầu vào: thường dùng thép SS400 hoặc CT3 chất lượng cao
- Kiểm tra cơ tính: giới hạn chảy, giới hạn bền, độ giãn dài phải đạt tiêu chuẩn.
- Xử lý bề mặt: làm sạch rỉ sét, dầu mỡ bằng phương pháp phun bi hoặc tẩy rửa hóa chất.
2. Cắt phôi
- Sử dụng máy cắt thép tự động hoặc máy cắt plasma để cắt phôi theo bản vẽ yêu cầu
- Đảm bảo độ vuông góc và sai số chiều dài không vượt quá ±1 mm.
3. Gia công tạo hình đuôi cá
Dùng máy ép thủy lực công suất lớn ép trực tiếp, áp dụng cho thép có đường kính nhỏ.
Sau khi tạo hình, chốt phải có độ cân xứng hai bên, không nứt gãy ở vùng gốc đuôi.
4. Xử lý nhiệt (nếu cần)
Tôi cứng hoặc ram nhằm tăng độ bền, chống cong vênh khi chịu va đập.
5. Hoàn thiện bề mặt
Mạ kẽm nhúng nóng: tăng tuổi thọ ngoài trời, chống ăn mòn.
Sơn chống gỉ epoxy hoặc sơn dầu: giải pháp kinh tế hơn.
6. Kiểm tra chất lượng
- Kiểm tra kích thước: chiều dài, đường kính, độ dày cánh đuôi.
- Kiểm tra cơ tính: thử kéo, thử uốn, thử va đập.
- Kiểm tra lớp phủ bề mặt: độ dày lớp kẽm ≥ 65 µm theo TCVN/ASTM.
Tiêu chuẩn kỹ thuật tham khảo
- TCVN 1651-2:2018 – Thép cốt bê tông cán nóng.
- ASTM A36/A36M – Thép cacbon kết cấu.
- JIS G3101 SS400 – Tiêu chuẩn thép kết cấu thông dụng.
- TCVN 8791:2011 – Sơn chống ăn mòn kết cấu thép ngoài trời.
- ASTM A123 – Mạ kẽm nhúng nóng cho sản phẩm thép.
Nhà thầu thường căn cứ vào bản vẽ thiết kế của dải phân cách và các tiêu chuẩn trên để quy định thông số chốt đuôi cá.
Ứng dụng thực tế
Chốt đuôi cá dải phân cách betong được ứng dụng chủ yếu trong các công trình giao thông đường bộ:
Đường cao tốc: liên kết dải phân cách cố định ở dải giữa.
Quốc lộ, tỉnh lộ: dùng cho dải phân cách di động hoặc bán cố định.
Đô thị: phân luồng giao thông tạm thời, dễ tháo lắp.
Công trình cảng, sân bay: bố trí barrier bê tông kết hợp chốt đuôi cá để điều hướng phương tiện.
Ngoài ra, một số công trình dân dụng cũng sử dụng chốt đuôi cá để liên kết các khối bê tông lắp ghép, đảm bảo ổn định trong thi công.
Ưu điểm của chốt đuôi cá so với phụ kiện nối khác
Đơn giản – dễ gia công: quy trình sản xuất không quá phức tạp.
Khả năng chịu lực cao: nhờ thiết kế hình đuôi cá khóa chặt.
Chi phí hợp lý: giá thành rẻ hơn so với các loại phụ kiện cơ khí phức tạp.
Dễ bảo trì, thay thế: chỉ cần tháo chốt ra mà không làm hư hại dải phân cách.
So với bulong neo hoặc thanh giằng thép, chốt đuôi cá linh hoạt và tiện lợi hơn nhiều trong điều kiện giao thông Việt Nam.
Một số lưu ý khi gia công và lắp đặt
- Đảm bảo đúng kích thước theo bản vẽ thiết kế, tránh sai lệch gây khó lắp.
- Không để vết nứt, rỗ khí ở phần đuôi, dễ dẫn đến gãy khi chịu lực.
- Bảo quản nơi khô ráo, tránh han gỉ trước khi lắp đặt.
- Khi lắp đặt: cần kiểm tra khe nối của dải phân cách, đảm bảo chốt đuôi cá ăn khớp chính xác.
Ví dụ thực tế
Một số dự án điển hình tại Việt Nam sử dụng chốt đuôi cá:
Cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây: dải phân cách bê tông cố định, sử dụng chốt Ø28 mạ kẽm nhúng nóng.
Cầu vượt Nguyễn Hữu Cảnh – Bình Thạnh, TP.HCM: dải phân cách di động, chốt đuôi cá Ø25 sơn dầu chống gỉ.
Sân bay Nội Bài (Hà Nội): bố trí barrier bê tông di động với chốt đuôi cá Ø22 để điều tiết phương tiện.
Các ví dụ này cho thấy sự phổ biến và tính ứng dụng rộng rãi của phụ kiện cơ khí nhỏ bé nhưng rất quan trọng này.
Xu hướng và cải tiến mới
Hiện nay, một số cải tiến được áp dụng trong gia công chốt đuôi cá:
Sử dụng thép hợp kim cường độ cao: tăng khả năng chịu lực, giảm đường kính, tiết kiệm vật liệu.
Phủ kẽm nhúng nóng dày hơn hoặc phủ kẽm điện phân: tăng tuổi thọ chống ăn mòn lên đến 20 năm.
Thiết kế tháo lắp nhanh: cải tiến đuôi cá có lẫy khóa, giúp lắp đặt mà không cần dụng cụ hỗ trợ.
Ứng dụng CNC và robot dập tự động: nâng cao độ chính xác, giảm sai số kích thước.
Kết luận
Gia công chốt đuôi cá – phụ kiện nối dải phân cách bê tông – tuy là một công đoạn nhỏ nhưng có ý nghĩa to lớn đối với an toàn giao thông và chất lượng công trình hạ tầng. Một chốt đuôi cá đạt chuẩn không chỉ giúp liên kết chắc chắn các khối bê tông mà còn đảm bảo khả năng chịu lực, chống ăn mòn, kéo dài tuổi thọ sử dụng.
Trong bối cảnh nhu cầu mở rộng mạng lưới giao thông ngày càng tăng, việc nâng cao chất lượng sản xuất, tiêu chuẩn hóa quy trình gia công và cải tiến thiết kế chốt đuôi cá sẽ tiếp tục là xu hướng tất yếu, góp phần xây dựng hạ tầng hiện đại, an toàn và bền vững.
Mọi chi tiết xin vui lòng gọi:
CÔNG TY CỔ PHẦN THÉP HÙNG PHÁT
- 0909 938 123 Ms Ly – Nhân viên kinh doanh
- 0938 261 123 Ms Mừng – Nhân viên kinh doanh
- 0937 343 123 Ms Nha – Nhân viên kinh doanh
- 0988 588 936 Ms Trà – Nhân viên kinh doanh
- 0938 437 123 Ms Trâm – Trưởng phòng kinh doanh
- 0971 960 496 Ms Duyên – Hỗ trợ kỹ thuật
- 0971 887 888 – Hotline Miền Nam
- 0933 710 789 – Hotline Miền Bắc
Trụ sở : H62 KDC Thới An, Đường Lê Thị Riêng, Phường Thới An, TPHCM
Kho hàng: số 1769 QL1A, P.Tân Thới Hiệp, TPHCM
CN Miền Bắc: KM số 1, đường Phan Trọng Tuệ, Thanh Trì, HN
Đến với Thép Hùng Phát - nơi giúp ước mơ xây dựng nên những công trình an toàn, chất lượng thành hiện thực!
Nếu bạn cần tìm hiểu hiểu thêm về sản phẩm của hép Hùng Phát hãy nhấn link " Gia công chốt đuôi cá (phụ kiện nối dải phân cách betong) - Thép Hùng Phát Tháng 9/2025 tháng 09/2025" của chúng tôi.
